کارآفرینی، ضرورتی اجتماعی

«در باب اهمیت کارآفرینی برای زنان سرپرست خانوار

کارآفرینی( Entrepreneurship ) مفهومی نام‌آشنا با ریشه‌ی فرانسوی که در لغت از متعهدشدن نشات می‌گیرد؛ اما در ادامه‌ مفاهیم گسترده‌تری چون فرایند خلق ارزش‌های جدید (مادی یا معنوی) از طریق یک تلاش متعهدانه با در نظر گرفتن ریسک‌های ناشی از آن را هم دربرمی‌گیرد. این مفهوم پرکاربرد که از دیدگاه اقتصاددانان بزرگی چون استیونسن نیروی محرکه‌ی اصلی چرخه‌ی اقتصاد معرفی می‌شود، به اقتضای شرایط اجتماعی جوامع و در پرتوی فراز و نشیب‌های پرتلاطم اقتصادی، با وجود موانع بسیار، تبدیل به روزنه‌ای امید برای اقشار فرودست جامعه شده است.

زنان سرپرست خانوار از جمله محروم‌ترین طبقات اجتماعی هستند که به رغم توان‌مندی‌های بسیار، اکثرا به دلیل شرایط نامطلوب، تبعیض‌های جنسیتی و کمبود منابع قادر به مشارکت در توسعه‌ی کشور نخواهند بود و بخش اعظم قشر بی‌کار جامعه را تشکیل می‌دهند. این زنان بر اثر مواردی چون فوت همسر، اعتیاد، طلاق و غیره به یک‌باره و بدون پشتیبانی‌های لازم در بستر جامعه رها شده و مسئولیت‌های خطیری را به دوش می‌کشند. در واقع این زنان هم با مسائل روانی ناشی از تک‌سرپرست بودن و بار روحی اعمال شده از جانب جامعه دست‌وپنجه نرم می‌کنند؛ و از طرف دیگر تنها حامی تربیتی فرزندان خود محسوب می‌شوند. بنابراین با توجه به تورم و حقوق ناکافی، این زنان مجبور به افزایش ساعات کاری یا در نهایت انصراف از بازار کار خواهند شد.

با ورود زنان به حاشیه‌های فقیرنشین، نیاز گسترده‌ی جامعه به دخالت سازمان‌های مردم‌نهاد و سیاست‌گذاران اهمیت می‌یابد. هدف سازمان‌های مردم‌نهاد در این زمینه تشویق و ارائه‌ی منابع لازم به زنان در راستای توانمند‌سازی آن‌ها، آموزش مهارت‌های شغلی و جلوگیری از گسترش فقر به عنوان عامل بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی بوده است. همواره تلاش‌ها بر آن بوده که با توجه به شرایط ذکر شده، از طریق ایجاد فرصت‌های شغلی در محیط‌های مناسب یا منزل افراد، هم بستر روانی و تربیتی لازم برای رسیدگی به فرزندان مهیا باشد و هم زنان بتوانند در آرامش روانی، درآمدی کافی و عادلانه کسب کنند. نباید فراموش کرد که زنان توان‌مند قادر به تربیت فرزندانی مستقل و موفق خواهند بود؛ چرا که این توانمندی مانع از انزوای زنان و عامل انکار‌ناپذیر تقویت ساختار‌های خانواده طبق ارزش‌های اصیل خواهد بود.

زنان تحت پوشش جمعیت امام علی در دو بخشِ کارآفرینی و خانه‌های اشتغال و بخش مادرانه قرار دارند. کارآفرینی و تاسیس خانه‌های اشتغال در راستای توانمندسازی زنان ساکن در مناطق حاشیه که از حداقل امکانات برای مهارت‌آموزی و شکوفایی استعدادها محرومند، به وجود آمده‌است. بسیاری از این زنان قبل از ورود به کارآفرینی جمعیت، جهت تامین معیشت خود و خانواده‌شان، به اجبار به مشاغل کاذب و شغل‌هایی که برای سلامت آن‌ها آسیب زیادی داشت مشغول بودند. با ورود به کارآفرینی در ابتدا مهارت های لازم به این زنان آموزش داده میشود و سپس در محیطی امن، مشغول به کار می‌شوند.

بخش مادرانه جمعیت امام علی نیز جهت حمایت و کمک به بهبود زندگی مادران شکل گرفته است که در حال حاضر خدمات مختلف مشاوره و مددکاری، پزشکی، آموزش مهارت‌های زندگی، سوادآموزی و… را به مادران ارائه می‌دهد.